Historia na 6 – przyjemna nauka historii Cesarstwo bizantyjskie Wymień terytoria utracone przez Bizancjum w latach 565–750.

Wymień terytoria utracone przez Bizancjum w latach 565–750.

Bizancjum

Ziemie utracone przez Cesarstwo Bizantyjskie pomiędzy 565 a 750 rokiem:
a) wschodnie wybrzeże Morza Śródziemnego (tzw. Lewant),
b) wschodnia część Azji Mniejszej,
c) Egipt,
d) północna część Afryki oraz południowa Hiszpania (dawne ziemie kartagińskie),
e) Italia wraz z wyspami: Sardynią, Korsyką oraz Sycylią,
f) Dalmacja.

Wczesne Bizancjum: ok. 330-843 r.

Uczeni często nie zgadzają się co do parametrów okresu wczesnobizantyjskiego. Z jednej strony, okres ten stanowił kontynuację społeczeństwa i kultury rzymskiej – czy więc rzeczywiście poprawne jest stwierdzenie, że rozpoczął się w 330 roku? Z drugiej strony, przyjęcie przez cesarstwo chrześcijaństwa i geograficzne przesunięcie na wschód zainaugurowało nową erę.

Po przyjęciu chrześcijaństwa przez Konstantyna kościół cieszył się cesarskim patronatem, budując monumentalne świątynie w takich ośrodkach jak Rzym, Konstantynopol i Jerozolima. Na zachodzie imperium stawiało czoła licznym atakom germańskich koczowników z północy, a Rzym został splądrowany przez Gotów w 410 r. i przez Wandali w 455 r. Miasto Rawenna w północno-wschodnich Włoszech zyskało na znaczeniu w V i VI wieku, kiedy to funkcjonowało jako stolica cesarska dla zachodniej części imperium. Kilka kościołów ozdobionych bogatymi mozaikami, takich jak San Vitale i pobliski Sant’Apollinare in Classe, świadczą o znaczeniu Rawenny w tym czasie.

Wczesne bizancjum

Pod rządami cesarza Justyniana I z VI wieku, który panował w latach 527-565, Cesarstwo Bizantyjskie rozrosło się do największego obszaru geograficznego: obejmując Bałkany na północy, Egipt i inne części północnej Afryki na południu, Anatolię (dzisiejszą Turcję) i Lewant (w tym współczesną Syrię, Liban, Izrael i Jordanię) na wschodzie oraz Włochy i południowy Półwysep Iberyjski (dzisiejszą Hiszpanię i Portugalię) na zachodzie. Wiele z największych zabytków architektury Bizancjum, takich jak nowatorska bazylika kopułowa Hagia Sophia w Konstantynopolu, również powstało za panowania Justyniana.

Wzorując się na Rzymie, Konstantynopol posiadał wiele zewnętrznych przestrzeni publicznych – w tym główne ulice, fora, a także hipodrom (tor do wyścigów konnych lub rydwanów z publicznymi miejscami siedzącymi) – w których cesarze i urzędnicy kościelni często uczestniczyli w efektownych ceremoniach publicznych, takich jak procesje.

Monastycyzm chrześcijański, który zaczął się rozwijać w IV wieku, otrzymał patronat cesarski w takich miejscach jak góra Synaj w Egipcie.

Jednak w połowie VII wieku rozpoczęło się to, co niektórzy uczeni nazywają „ciemnymi wiekami” lub „okresem przejściowym” w historii Bizancjum. W wyniku powstania islamu w Arabii i kolejnych ataków arabskich najeźdźców Bizancjum utraciło znaczne terytoria, w tym Syrię i Egipt, a także symbolicznie ważne miasto Jerozolimę z jej świętymi miejscami pielgrzymkowymi. Cesarstwo doświadczyło spadku handlu i spowolnienia gospodarczego.
Na tym tle, i być może podsycanym przez niepokój o losy imperium, w VIII i IX wieku w Konstantynopolu wybuchła tak zwana „kontrowersja ikonoklastyczna”. Przywódcy kościelni i cesarze debatowali nad używaniem obrazów religijnych, które przedstawiały Chrystusa i świętych, niektórzy honorowali je jako święte obrazy, lub „ikony”, a inni potępiali je jako idole (jak obrazy bóstw w starożytnym Rzymie) i najwyraźniej niszczyli niektóre z nich. Wreszcie w 843 roku władze kościelne i cesarskie ostatecznie potwierdziły używanie obrazów religijnych i zakończyły spór ikonoklastyczny, wydarzenie to Bizantyjczycy świętowali później jako „triumf ortodoksji”.

Polecane posty