Wschodnia część Imperium Rzymskiego okazała się mniej podatna na atak z zewnątrz, między innymi dzięki swojemu położeniu geograficznemu.
Ponieważ Konstantynopol leżał nad cieśniną, niezwykle trudno było naruszyć obronę stolicy; ponadto wschodnie imperium miało znacznie mniejszą wspólną granicę z Europą.
Korzystało również z silniejszego centrum administracyjnego i wewnętrznej stabilności politycznej, a także z wielkiego bogactwa w porównaniu z innymi państwami wczesnego średniowiecza. Cesarze wschodni byli w stanie sprawować większą kontrolę nad zasobami gospodarczymi imperium i skuteczniej gromadzić wystarczającą liczbę ludzi do walki z inwazją.